Almanya’dan Sürpriz Türkiye Hamlesi: Ekonomik Yaptırımlar Kalkacak

Son yıllarda Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında artan gerilim yavaş yavaş son buluyor. Hollanda ile bir yıldır devam eden diplomatik krizin çözüm yoluna girmesinin ardından, olumlu bir gelişme de Türkiye’nin birinci ekonomik ortağı Almanya’dan geldi.

YAPTIRIMLARIN SÜRESİ UZATILMAYACAK

Almanya Ekonomi Bakanı Peter Altmaier, 2017 yılının Eylül ayında Hermes kredilerine getirilen 1,5 milyar euro’luk sınırlamanın kıldırılacağını açıkladı. Alman Bakan, eylül ayında süresi dolacak olan yaptırımların tekrar uzatılmayacağını söyledi. Almanya’nın uyguladığı Hermes garantisi, yabancı müşterisi ödeme yapamaz duruma düşen ihracatçı Alman şirketlerinin zarardan korunması amacıyla getirilen bir düzenleme. Siyasi ve ekonomik belirsizliğin yaşandığı ülkelerde, Alman şirketler için söz konusu garanti büyük önem taşıyor. Türkiye ise halihazırda bu krediye en çok başvurulan ülkeler arasında yer alıyor.

TUTUKLAMALAR ALMANYA’YI AYAĞA KALDIRMIŞTI

Alman insan hakları savunucusu Peter Steudtner ve gazeteci Deniz Yücel’in de aralarında bulunduğu 5 Alman vatandaşının Türkiye’de tutuklanmasıyla, Almanya Temmuz 2017’de Türkiye’ye yönelik ekonomik yaptırım uygulama kararı almıştı. Bunun yanı Türkiye’ye silah satışının sınırlanması gündeme taşınmış ve Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki Gümrük Birliği’nin güncellenmesine karşı çıkılmıştı. Öte yandan, perşembe günü Türkiye’de olağanüstü halin kaldırılmasının ardından, Alman Dışişleri Bakanlığı da internet sitesindeki Türkiye’ye yönelik seyahat uyarısını hafifletti. Son yapılan güncellemede, “Türkiye’de keyfi tutuklamalarla karşı karşıya kalabilirsiniz” ifadesi kaldırıldı.

YAPTIRIMLAR ALMAN YATIRIMCIYI ETKİLEMEDİ

Almanya’da ise özellikle Yeşiller Partisi olmak üzere muhalefet partileri, Alman hükümetinin Türkiye’ye yönelik yaptırımlarının “hafif” olarak nitelemişti. Berlin tarafından Hermes kredilerine getirilen 1,5 milyar euro’luk sınır yatırımcıları etkilemedi. Aksine 2016’da 1,1 milyar euro olan rakam, yaptırımın uygulandığı yıl yani 2017’de 1,46 milyar euro’ya yükseldi.

ALMANYA BİRİNCİ DIŞ TİCARET ORTAĞI

Almanya, Türkiye’nin hem ihracat hem de ithalat yaptığı ülkeler arasında büyük öneme sahip. Almanya’dan 2017’de 15.1 milyar dolar değerinde ihracat yapılırken, aynı sene içerisinde 21.3 milyar dolarlık ithalat yapıldı.

AB, İran’daki şirketlerini ABD yaptırımlarından koruyacak

AB Komisyonu, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile nükleer anlaşmadan  çekilmesinin ardından Avrupa şirketlerinin çıkarlarını korumaya yönelik çeşitli  tedbirler alınmasına yönelik resmi sürece başlandığını açıkladı.

Açıklamada, alınan tedbirlerin İran’a yatırım yapan AB şirketlerinin  çıkarlarının korunmasına yardımcı olmayı ve AB’nin İran nükleer anlaşmasına olan  bağlılığını göstermeyi amaçladığı kaydedildi.

Avrupalı şirketlerin ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlara uymalarını  yasaklayan ve ABD cezalarını uygulayan herhangi bir mahkeme kararını tanımayan  “engelleme yasasının” İran’ı da kapsayacak şekilde güncellenmesine karar  verildiğine dikkat çekilen açıklamada, İran’daki yatırımların finansmanı için  Avrupa Yatırım Bankası’nın kullanılabilmesine yönelik mevzuat değişikliği de  yapıldığı ifade edildi.

Açıklamada, söz konusu tedbirlerin alınmasına Avrupa Parlamentosu (AP)  ve AB Konseyi’nin 2 ay içerisinde itiraz edebilecekleri, itiraz olamaması halinde  kararın en geç Ağustos ayında yürürlüğe gireceği kaydedildi.

AB’nin engelleme yasası Küba’ya uygulanan ABD yaptırımlarını aşmak  için hazırlanmış ancak hiçbir zaman yürürlüğe konmamıştı.

ABD Başkanı Donald Trump, 8 Mayıs Salı günü, ülkesinin P5 1 ülkeleri  ile İran arasında yapılan nükleer anlaşmadan çekilerek Tahran yönetimine ağır  yaptırımlar getireceğini duyurmuştu.

Avrupa’nın önemli şirketleri, nükleer anlaşma yapıldıktan sonra  İran’da ticaret ve yatırımlar yapmaya başlamıştı. Avrupalı şirketler, İran’la  çalışmaya devam etmeleri halinde ABD yaptırımlarından zarar görmekten  çekiniyordu.